Sanktuarium Matki Bożej Gietrzwałdzkiej
Sanktuarium Matki Bożej Gietrzwałdzkiej
"Przepisy liturgiczne – zarówno okołokościelne, jak i Kościoła polskiego – pozwalają wiernym przyjmować Komunię zarówno do ust, jak i na rękę. Możliwość udzielania Komunii na rękę została przyjęta w Polsce na 331 Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski w dniach 8-9 marca 2005 roku. W zaleceniach Episkopatu na najbliższy czas czytamy, że wiernych zachęca się do przyjmowania Komunii na rękę. Zalecenie nie jest obowiązkiem, sugeruje, że od decyzji i sumienia wiernych zależy jaką formę przyjmą. Trzeba tu jednak zauważyć trzy ważne rzeczy, ponieważ w Internecie krąży wiele ideologicznych odpowiedzi.
1) Jeżeli zachęta do Komunii świętej przyjmowanej na rękę ma mieć sens, musi to oznaczać, że wszyscy wierni przystępują w ten sposób, a nie dowolnie i na zmianę: do ust, na rękę i do ust… Koronawirus zostaje przenoszony drogą kropelkową, a więc kontakt palców szafarza z ustami i śliną wiernych (a kto rozdaje Komunię wie, że jest to niestety nieuniknione) może być potencjalnie źródłem przenoszenia na palcach szafarza wirusa kolejnym osobom przystępującym do Komunii. Mam również świadomość, że dla części wiernych jednak jest nie do wyobrażenia przyjmowanie Komunii na rękę. Dlatego najrozsądniejszym rozwiązaniem wydaje się to, które zaproponował biskup bielsko-żywiecki w dekrecie dla swojej diecezji. Czytamy w nim tak: „7. Stanowczo zachęcamy wiernych do przyjmowania Komunii Świętej na rękę. Osoby, które mimo wszystko decydują się przyjąć Komunię Świętą do ust prosimy o podchodzenie osobno do innego szafarza (specjalnie do tego wyznaczonego) albo po osobach przyjmujących na rękę”. W praktyce trzeba po prostu wiernym przekazywać informacje: u tego szafarza Komunia święta tylko na rękę, u tego do ust, na własne ryzyko.
2) Chociaż sam osobiście zawsze zachęcam wiernych do przyjmowania Komunii świętej do ust, gdyż uważam tę formę za mniej narażającą Hostię na profanację, to nie ma we mnie jednak zgody na ideologizację tej kwestii. Prawodawstwo liturgiczne zezwala wiernym na przyjmowanie Komunii świętej w obu tych formach i szafarz Komunii podlega tym przepisom; nie jest to zostawione mojemu prywatnemu osądowi w tej sprawie. Jako kapłan jestem tu winny posłuszeństwo liturgicznemu prawodawstwu. Na pewno nie jest tak, że wierni przyjmujący Komunię na rękę obrażają tym Pana Jezusa albo przyjmują Komunię świętokradczo. Zarówno w jednej jak i drugiej formie można przyjąć Komunię z godnością, szacunkiem i przede wszystkim wiarą. Praktyka przyjmowania Komunii świętej na rękę ma swoją historię, sięga starożytności. Mimo, że Kościół później od niej odszedł, nie można jej demonizować. Sytuacja jest nadzwyczajna i trzeba w parafiach po prostu powiedzieć mądrą katechezę o historii, formach i teologii Komunii, na przykład sięgając do katechezy św. Cyryla Jerozolimskiego z IV wieku: “Podchodząc, nie wyciągaj płasko ręki i nie rozłączaj palców. Podstaw dłoń lewą lub prawą niby tron, gdyż masz przyjąć Króla. Do wklęsłej ręki przyjmij Ciało Chrystusa i powiedz: «Amen». Uświęć też ostrożnie oczy swoje przez zetknięcie ich ze świętym Ciałem, bacząc, byś zeń nic nie uronił. To bowiem, co by spadło na ziemię, byłoby stratą jakby części twych członków. Bo czyż nie niósłbyś złotych ziarenek z największą uwagą, by ci żadne nie zginęło i byś nie poniósł szkody? Tym bardziej zatem winieneś uważać, żebyś nawet okruszyny nie zgubił z tego, co jest o wiele droższe od złota i innych szlachetnych kamieni”. Formujmy, a nie straszmy! Uczmy wiernych szacunku i miłości do Jezusa, a nie demonizujmy rzeczywistość.
3) Niektórzy rozpowiadają, że twierdzenie, iż podczas Komunii świętej można przenieść koronawirus jest brakiem wiary w Eucharystię i w przeistoczenie. Tu również trzeba zrozumieć czym jest przeistoczenie i zachować racjonalność wiary. Po pierwsze, przede wszystkim zagrożeniem nie jest sama Komunia święta (w sensie Hostia), ale palce szafarza, który może mieć kontakt z ustami i śliną wiernych. Po drugie zaś twierdzenie, że Święte Postacie w jakiś magiczny sposób są wolne od możliwości przenoszenia wirusa jest po prostu błędne. Nauka Kościoła mówi o tym, że substancja (istota; to, co sprawia, że dana rzecz jest sobą) chleba i wina zostaje przemieniona w substancję Ciała i Krwi Jezusa (odtąd już nie ma chleba i wina, ale jest Ciało i Krew Pana), jednak zewnętrza forma, kształt, kolor, skład i właściwości chemiczne (wszystkie przypadłości) chleba i wina pozostają bez zmian. Oznacza to, że jak zwykły chleb może zawilgotnieć, spleśnieć czy przenosić wirusy, dokładnie to samo może się wydarzyć ze Świętymi Postaciami. I zachowanie daleko posuniętej ostrożności przy udzielaniu Komunii świętej nie ma nic wspólnego z brakiem wiary, ale jest wręcz przeciwnie, jest wyrazem racjonalnej wiary eucharystycznej zgodnej z nauczaniem Kościoła i dalekiej od magii czy zabobonu.
5. Jakich zasad powinienem przestrzegać przyjmując Komunię Świętą na rękę?
Podchodząc do Komunii świętej przyklękam na jedno kolano i przyjmuję potem Komunię w postawie stojącej. Stojąc przed szafarzem wyciągam obie dłonie ułożone w taki sposób, że prawą trzymam pod lewą dłonią tak, by na lewą dłoń ułożoną w formie „łódeczki” zostało złożone Ciało Chrystusa. Wierny na słowa „Ciało Chrystusa” odpowiada „Amen”, odsuwa się delikatnie w lewo bądź prawo, aby zrobić miejsce dla kolejnego wiernego i spożywa Ciało Pana biorąc je palcami prawej dłoni i wkładając Hostię do ust w obecności szafarza. Dopiero wtedy odchodzi upewniając się wcześniej, że żadna partykuła (najdrobniejsza cząstka konsekrowanego Chleba) nie została na dłoni. Jeśli tak, również trzeba ją spożyć.
Całość wywiadu na stronie: https://stacja7.pl/wiara/qa-katolik-wobec-epidemii-czyli-najczesciej-zadawane-pytania-w-temacie-koronawirusa/